Bruggen, sluizen & tunnels
De filosofie achter risicogestuurd onderhoud
Maintenance-specialist Marco Schepens vertelt, bevlogen en tegelijk met beide benen op de grond, over wat hem drijft in zijn werk bij ÆVO. Hij heeft het in deze reeks blogs over risicogestuurd onderhoud, de invulling die ÆVO daaraan geeft, de ontwikkeling die de technisch dienstverlener op onderhoudsgebied heeft doorgemaakt en het onderscheidende karakter van de ÆVO-dienstverlening.
Mobiliteit is een begrip dat zich 24/7 voordoet, waarbij storingen vermeden moeten worden om een continue doorstroming te verwezenlijken. Risico gestuurd onderhoud draait voor ÆVO om het vermijden, reduceren of elimineren van de gevolgen van storingen. In de komende blogs neem ik jullie mee in de wereld van het risico gestuurd onderhoud, maar vooral de visie van ÆVO over deze methodiek om te komen tot een risico gestuurd, herleidbaar, transparant, iteratief (PDCA) én beheersbaar onderhoudsprogramma.
De filosofie achter risicogestuurd onderhoud
Bij ÆVO werken we vooral voor overheden, zoals grote en kleinere gemeenten, waterschappen en vanaf komend najaar ook Rijkswaterstaat. We verzorgen voor hen het onderhoud aan bruggen, tunnels en sluizen, waarbij we onze eigen methodiek van risicogestuurd onderhoud hanteren. Daarover kan ik een abstract verhaal houden, met veel afkortingen en technische termen, want die technische diepgang heeft ons werk zeker. Maar wat ik vooral wil, is in begrijpelijke taal vertellen wat wij onder risicogestuurd onderhoud verstaan.
Herleidbaar
Een kernbegrip in onze onderhoudsfilosofie is ‘herleidbaar’. Onze aanpak moet herleidbaar zijn, bijvoorbeeld als een opdrachtgever vraagt waarom wij een bepaalde onderhoudstaak uitvoeren. Dan moeten we op papier kunnen aantonen hoe de analyse van diens installatie heeft geleid tot een bepaalde risico-inschatting, waarop we vervolgens een bepaalde onderhoudsstrategie hebben gebaseerd, waaruit tot slot concrete onderhoudstaken voortvloeien. Op dezelfde manier wil ik ons algemene verhaal over risicogestuurd onderhoud herleidbaar vertellen: wat is het precies, wat is ervoor nodig en welke stappen zetten we daarin? Iedereen moet het kunnen volgen en snappen waarom wij zo werken. Die verteldrang heeft ongetwijfeld te maken met mijn eigen avonturen in de onderhoudswereld, waarin ik geleidelijk naar risicogestuurd onderhoud ben toegegroeid.
Reliability Centered Maintenance
Belangrijk daarin was de periode, vanaf 2012, dat ik vanuit ImProvia, zusterbedrijf van ÆVO, was gedetacheerd bij Vialis als onderhoudsmanager voor de Ketheltunnel. Ik heb daar mijn onderhoudskennis meegebracht uit de industrie, die op een aantal punten in onderhoud verder is dan de infra. Bij Fujifilm had ik al ervaring opgedaan met Reliability Centered Maintenance (RCM), afkomstig uit de luchtvaarttechniek. Samen met maintenance engineers van Vialis heb ik dat vertaald naar een meerjaren-onderhoudsconcept voor de infra, onder de naam risicogestuurd onderhoud, en toepasbaar gemaakt voor onder meer tunnels.
Onderscheidend
Sinds die tijd hanteren we bij ImProvia en ÆVO dit concept voor risicogestuurd onderhoud. Onze aanpak onderscheidt zich van de traditionele onderhoudsconcepten doordat monteurs weten welke storing ze voorkomen met het onderhoud dat ze gaan doen. Dat is op papier herleidbaar. Als klanten vragen waarom we een bepaalde onderhoudstaak uitvoeren, dan kan ik met behulp van de analyse die we hebben gedaan op papier aantonen dat het onderhoud een specifieke storing kan voorkomen. De inschatting van het risico op die storing is dan bepalend geweest voor dat onderhoud.
Logische stappen
Het begint ermee dat we het proces voor risicogestuurd onderhoud hebben onderverdeeld in logische stappen. De eerste stap is inventariseren wat de klant heeft of wat hij gaat bouwen. Ik merk bij klanten dat ze niet altijd weten wat ze hebben. Dan heb ik het niet over het boutje/moertje-niveau, maar over wat er nu in hun installatie zit, welke componenten de functie van die installatie bepalen en op welke componenten wel of niet onderhoud nodig is? Om ontbrekende informatie boven water te halen, doen we een inventarisatie. Die bestaat uit documentanalyse, om te kijken welke tekeningen en ontwerpdocumenten er zijn, en veldcontrole, om te checken of wat er op tekening staat ook in het veld aanwezig is. Vaak zie je dan dat tekeningen niet altijd actueel zijn. Vanwege storing of vervanging van componenten zijn er in het veld aanpassingen geweest, die in de tekeningen of configuratiedatabase nog niet zijn verwerkt.
Methodiek
De basis moet dus kloppen; dat is stap één. In mijn volgende blog ga ik dieper in op de volgende stappen in de methodiek van risicogestuurd onderhoud.